To van Waning, Knip-Pers 1983-3

To van Waning-Mijnlieff (geb. 1924) uit Arnhem kwam in 1948, na het behalen van de acte voor handenarbeid, voor het eerst met de papierknipkunst als zodanig in aanraking. Dat gebeurde op een zgn. “Mooimakerscursus” in het Openluchtmuseum in Arnhem, waar onder leiding van Hil Bottema, allerlei versieringstechnieken werden geleerd, o.a. ook het knippen. Hil wilde To graag als assistente houden, maar aangezien er alleen maar een vacature was op de klederdrachtenafdeling, is zij op die plaats terecht gekomen. Toch heeft To gedurende de 12½ jaar dat zij in het “Rijksmuseum voor Volkskunde, het Nederlands Openluchtmuseum” werkte, ook veel samengewerkt met Hil Bottema, die een zeer inspirerende figuur voor haar was. Na haar huwelijk in 1961 verliet zij het museum. Zij gaf toen hier en daar handenarbeidlessen, maar heeft het kontakt met Hil steeds behouden. Vanaf 1963 geeft zij lezingen met dia’s over de “Papierknipkunst van vroeger tot nu” en cursussen in het knippen. Het: begin hiervan, was het verzoek uit Alkmaar voor een cursus, gericht aan Hil Bottema. Hil wilde dit werk echter aan To overdragen, omdat zij zelf zoveel andere zaken onder handen had. Mevrouw de Jong- Brouwer uit Sneek bezocht deze cursus en hierdoor ontstond er een levendig kontakt tussen Hil en Jantje III -zoals Hil haar noemde- over de knipkunst. Van Jantje III leerden Hil en To weer leuke dingen, die zij op hun beurt weer aan anderen doorgaven. Zij maak ten gedrieën een opzet voor een boek over de knipkunst, maar door het overlijden van Hil Bottema is van een uitgave niets gekomen.

Hil stierf in 1968 en heeft aan To van Waning haar knipwerk nagelaten. To geeft nog steeds veel lezingen en cursussen. Aanvankelijk deed zij dit door het hele land, thans echter hoofdzakelijk in Gelderland, voornamelijk Volksuniversiteit en verenigingen, zoals Plattelandsvrouwen, huisvrouwen, N.C.V.B. en dergelijke. Zij leert de deelnemers de grondprincipes van de kniptechnieken waardoor verschillende effecten ontstaan, waarmee men dan zelf verder kan. To is, evenals Hil Bottema, een voorstandster van het decoratieve symmetrische knippen.. Een specialiteit van haar is het knippen van gelegenheidsprenten voor bv. geboorten en huwelijken, waar allerlei gegevens van de betrokken personen in verwerkt worden De bijgaande illustraties kunnen dit verduidelijken.

De eerste tentoonstelling waar To zelf aan deel nam, was in 1959 in het museum “De Princetuin” in Leeuwarden. Hierna zijn er nog meerdere gevolgd. Leerlingen van To, die inmiddels in de knipwereld ook bekend werden door eigen exposities en dergelijke zijn onder meer Wil Ahlrichs en Loes Ruules uit Utrecht, Gré van der Maas uit Apeldoorn, Miep van Stokkum uit Ruurlo, Nienke Otten en Suus Houtman uit Arnhem en nog vele anderen van de ca. 1100 leerlingen die zij in de loop der jaren heeft mogen lesgeven. To vindt het leuk dat de Vereniging ter bevordering van de Papierknipkunst er komt en de “Knip-pers” verschijnt, waardoor er onderlinge kontakten ontstaan of verstevigd kunnen worden, ook tussen professionals en amateurs, en je op de hoogte gehouden wordt over tentoonstellingen of evenementen in de knipwereld.

Mien Schaminée

  1. Huwelijksknjpse] voor Frans Wackers en Marjan Meyer op 29 september 1972. Zij hadden een botter, de ‘EB 43’. Hij was bij de Paratroepen en is hartspecialist; hun beider hart ging uit naar de bergen (vandaar hart met cardiogram in bergvorm). Ze trouwden in Hoorn, reden beiden paard, enz. (ware grootte 20 cm)

  2. Geboorte] voor de zoon van een fruitkweker. Hun huis heette ‘Het Klokhuis’ en zij hebben bovendien een klok op hun huis. (ware grootte 13 cm)

 

 

 

 

 

3. Verjaarsknipsel voor een kantklosster. (ware grootte 20 cm)

4. Dit geknipt portretje werd gemaakt door Jeanet Speydel Willems en toont To van Waning met haar hondje en haar verzameling: schelpen, stenen, fossielen, hanen, paaseieren en haar favoriete schermbloemen. (ware grootte 7 cm )