Ja, u leest het goed: ons Friese lid Sake Siegersma heeft inmiddels zo’n 65 jaar ervaring met het papierknippen! Dat is wel uniek te noemen en natuurlijk een goede reden om deze enthousiaste maker van mooi knipwerk eens in het zonnetje zetten.
Op mijn telefonische vraag of ik hem mocht komen interviewen, stemde hij onmiddellijk in en dat vind ik achteraf best bijzonder, want nog pas in december 2011 is zijn vrouw Trijntje na een langdurig ziekbed overleden. En als je 62 jaar getrouwd bent geweest, valt het natuurlijk niet mee om de draad van het leven weer een beetje op te pakken en alles alleen te moeten doen. Ik werd heel hartelijk ontvangen in Heerenveen met thee en cake. De lijsten met het knipwerk waren al klaar gelegd. En ik zag wat ik nog nooit eerder bij knipsters of knippers heb gezien: een groot boek waarin de knipsels keurig op datum waren ingeschreven met de afmetingen erbij. Er waren 121 gelegenheidsknipsels en 206 andere knipwerken genoteerd!
Het werken met de handen is niet vreemd voor de heer Siegersma. Hij is een Friese boerenzoon, die behalve de nijverheidsakte voor metaal ook de lagere en middelbare akte handenarbeid behaalde. Het was natuurlijk heel leuk dat zijn vrouw ook de opleiding handenarbeid had gevolgd. Daardoor waren er veel gemeenschappelijke hobby’s, zoals het aquarelleren, de kalligrafie en het schilderen van iconen. Ze deden erg veel samen, maar niet het papier knippen, dat werd alleen door de heer des huizes beoefend, net als het boekbinden. Beiden hebben jaren les gegeven op diverse scholen. In 1949 begon het pas getrouwde echtpaar naast hun parttime baan in het onderwijs een winkel in kunstnijverheidsartikelen in Wolvega. Door die winkel kwamen de Siegersma’s in aanraking met de meest bekende knipper van Nederland; Tjeert Lever. Die woonde destijds in Muntendam en kon in de winkel zijn knipwerk verkopen.
Vanaf de oprichting van onze Vereniging is de heer Siegersma al lid en samen met zijn vrouw bezocht hij vaak de Contactdagen. In 1983 werd ook de prachtige kniptentoonstelling in Bussum door het echtpaar bezocht en daarover vertelde de heer Siegersma nog een leuke anekdote: “Bij aankomst zag ik een mevrouw die een heleboel grote tassen naar binnen moest zeulen. Ze vroeg: “Wilt u mij even helpen?” Natuurlijk wilde ik dat wel en het bleek mevrouw Irma Kerp te zijn, dat was een leuke kennismaking!” Die tentoonstelling vormde trouwens weer een extra stimulans om allerlei nieuwe knipsels te gaan maken.
In de opleiding voor de aktes handenarbeid werd er wel aandacht geschonken aan het werken met papier, maar echte kniplessen heeft de heer Siegersma nooit gehad. Zijn knipsels zijn bijna altijd van zwart papier met een witte achtergrond gemaakt, maar de laatste tijd gebruikt hij ook wel wit papier; dat is prettig voor de ogen. Hij experimenteert graag en dat is dan ook te zien; allerlei onderwerpen werden door hem uitgebeeld, maar bloemen zijn daarbij toch wel favoriet. Lang niet alles wordt van te voren getekend, meneer Siegersma vertelde dat, als er een paard geknipt moet gaan worden, hij gewoon eerst 10 paarden tekent, dan gaat het knippen vanzelf goed.
Diverse keren is er knipwerk van hem geëxposeerd, onder andere in Schoonhoven, Westerbork en de Oudheidskamer in Wolvega.
Hij heeft nooit knipwerk verkocht, wel vaak cadeau gegeven. Het is erg jammer dat er van de eerste knipsels geen kopieën zijn gemaakt, 65 jaar geleden maakte je niet even een kopietje in de winkel of bij je thuis. Gelukkig kon er later wel gekopieerd worden en zo is er veel bewaard gebleven om te bewonderen.
De heer Siegersma ontwerpt en knipt ieder jaar zijn eigen kerstkaart, rijdt nog auto, houdt zijn eigen tuin bij, kortom deze actieve man van bijna 90 jaren is een lichtend voorbeeld voor ons allen. De laatste tijd is er begrijpelijkerwijs weinig door hem geknipt. Maar we hopen dat hij binnenkort zijn schaar weer ter hand gaat nemen en het plezier in het knippen weer helemaal terug kan vinden!
Door Ieke Boosman