Kent u het verhaal van Simson, die macho Israeliet die de opdringerige Palestijnen wel eens een lesje zou leren? Het staat in de Bijbel, in het boek Rechters of Richteren. Hoe ging het ook weer?
De angst voor de Palestijnse soldaten zat er goed in; iemand moest Israel toch redden? Hij zou het doen, want hij had een roeping en als teken daarvan moest hij zijn haar laten groeien. ’t Mocht niet geknipt worden. Sterk als een leeuw was hij. Simson irriteerde vriend en vijand door met een Palestijnse te trouwen en ging met de bruiloftsgasten een weddenschap aan met een onoplosbaar raadsel.

De Palestijnen draaiden hem een loer met zijn bruid. En Simson ging in zijn eentje de strijd aan. Hij ving 300 vossen, bond ze twee aan twee met de staarten aan elkaar, en zette een brandende fakkel in de knoop. Zo stuurde hij ze de rijpe graanvelden van de Palestijnen in. Hij sloeg met een ezelskaak 1000 Palestijnen dood en lichtte de stadspoorten van Gaza uit hun hengsels en sjouwde die een berg op. De Palestijnen werden die guerilla moe en zetten een Mata Hari in. Deze Delila moest hem het geheim van zijn kracht ontfutselen. Steeds, als hij haar een tipje van de sluier oplichtte, riep ze “Simson, daar heb je de Palestijnen!”. Maar steeds was hij sterker. Totdat hij zwichtte voor haar verleidingen en bekende dat zijn kracht weg zou zijn als zijn lange haar afgeknipt zou worden. Ze knipte, terwijI hij sliep zijn haar af en ja, toen was het met hem gedaan. Hij werd gevangen en ze staken hem de ogen uit.
In de tempel van de Palestijnse god Dagon werd hij tussen twee pilaren tentoongesteld om bespot te worden. De tempel was barstens vol mensen in overwinningsroes en nog eens 3000 op het dak. Toen toonde Simson berouw over zijn ontrouw en hij kreeg nog een keer zijn oude kracht terug. Hij trok de beide pilaren om en de tempel stortte ineen…

Een verhaal waarin we de huidige situatie van bloedige aanvallen en wraakacties heel goed herkennen. Simson was niet zo’n lieverdje, maar het verhaal draait om het breken van de afspraak, het berouw en het herkrijgen van inspiratie.

De episoden uit het verhaal van Simson zijn talloze malen terug te vinden in gevelstenen, koekplanken, tot aan bandenplak en shag toe!

Ook knippers hebben zich aangesproken gevoeld. We willen hier een groot knipsel voorstellen, dat gemaakt is in Middelburg, voor een Monsieur Jan Jacob Simson in 1787. Het is groot (58 x 54 cm), ingekleurd en het bevat alle taferelen uit het leven van zijn bijbelse naamgenoot Simson. De knipper is geen groot kunstenaar geweest: de figuren zijn wat onbeholpen van vorm, maar het geheel geeft een levendige en evenwichtige indruk. In het midden is onder de feestelijke kroon een zoetsappig gedicht geschreven voor de protestantse jongeman Simson, die het kroonjaar 30 heeft bereikt. De vrind J.M.B.W. wenst hem Gods zegen, een bruid en kinderen toe, en nog veel meer.

“Zegenwensch
opgedragen aan
Monsr. Joh. Jacob Simon
Tredende
In Zijn 31^ste Jaar,
den 12 van Junij
ANNO 1787″.

Tussen haakjes, de vorige eigenaar had grote moeite met het woord Tredende, dat zij las als een achternaam en uitsprak als Tredènde. Maar uit het gedicht blijkt heel duidelijk dat Simson de achternaam was en “Nu, wijI gij zijt getreden in ’t derde kroon-jaar…” Onze J.J. Simson moet het knipsel dus op zijn 30e verjaardag gekregen hebben.

Of zijn “vrind” ook de knipper was, weten we niet en in het Middelburgse archief, dat in de oorlog verbrand is, valt ook niet veel te ontdekken. Toch vonden we een Jacob Simson te Middelburg, die in 1796 een huis bezat en daarvoor belasting betaalde. In 1797 was hij van beroep “garbuleur” (??)* [kruydlezer] en 43 jaar oud. Dat brengt ons op een geboortejaar 1754. Ten slotte woonde hij in 1812 nog steeds in Middelburg, maar dan zonder beroep. Als geboortedatum staat vermeld 12 juli 1757. Dat lijkt erg veel op de datum van het knipsel en het zou dus als geboortejaar 1757 geven. We nemen maar aan dat deze bronnen niet zo nauwkeurig zijn als de doop-, trouw- en begraafboeken die helaas niet meer bestaan…

Van heel andere orde is een klein snijwerkje van omstreeks 1700, dat tweemaal Simson voorstelt, die de stadspoorten wegdraagt. Daartussen twee vosjes, waarmee hij de korenvelden in brand gezet had. De onbekende maker heeft het uitgesneden zonder het papier dubbel te vouwen (schijnsymmetrie) en met veel prikwerk de figuurtjes verlevendigd.

En ten slotte beelden we twee bijbelleggertjes af uit 1825 en 1826, met verhalen van Semson: de vossen en de deuren (8 x 5 cm). De bezitter van deze eenvoudige knipseltjes werd er steeds aan herinnerd wat het verhaal betekende: je kunt wel sterk en slim zijn, maar als je alleen maar op eigen kracht vertrouwt, dan delf je het onderspit.

Verhalen zijn er om doorverteld te worden. Maar in plaats van vertellen kunnen we ze ook uitbeelden. Een kennis van ons doet dat door het uitsnijden van been. Prachtige series bijbelfiguren in miniatuurtjes maakt hij, die je dwingen om het verhaal zelf nog eens goed te lezen en erover na te denken. We raden u aan om het ook eens te proberen met schaar en papier, en wat leent zich in deze wintertijd beter dan de verhalen van de Kerstgeschiedenis.

Veel inspiratie gewenst!

Joke en Jan Peter Verhave