In de vorige Knip‑Pers nam ik u mee naar het Museum Betje Wolff in Middenbeemster en liet u afbeeldingen zien van onbekend knipwerk dat daar bewaard wordt. Tijdens mijn bezoek mocht ik nog veel meer bekijken en verrassend genoeg bleek er ook een schriftje (afb. 1) vol kleine, losliggende knipsels ( ± 5 x 5 cm) bewaard te zijn.
Op de kaft staat de naam geschreven van de vermoedelijke knipster van enkele van deze knipseltjes: Neeltje Prijs. (afb. 3 is duidelijk van een andere knipper/ster). Neeltje Prijs is natuurlijk niet een geheel onbekende naam in knippersland. In het boek “Schaar‑Kunst” van Joke en Jan Peter Verhave staat vermeld dat Neeltje door haarzelf beleefde gebeurtenissen met de schaar uitbeeldde. Als ze niet soms jaren na dato waren gemaakt, zou men haast van journalistiek werk kunnen spreken.
Neeltje Prijs was een boerendochter uit Wijdewormer. Zij werd geboren in 1804 en stierf in 1863. Haar ouders waren Cornelis en Antje de Jong, Bekend is dat ze haar schaar aan een zilveren ketting had en dat ze reusachtige taferelen maakte (2 meter lang en 60‑80 cm hoog), papierapplicaties van gekleurd, uitgeknipt sitspapier, uitgewerkt tot in de kleinste details. Mogelijk heeft ze enige tijd als bedlegerige patiënte aan zo’n knipwerk gewerkt.
Werk van haar is te bezichtigen in:
- Edam – Edams Museum
- Zaandijk – Zaanlandse Oudheidskamer
- Purmerend – Purmerends Museum
Er zijn 5 werken van haar bekend:
- De doortocht van Z.M. Willem den Tweede, Koning der Nederlanden door de gemeente Wijde‑Wormer den 6 Augustus in het jaar 1842 (zij maakte dit in 1845).
- De doortocht van Z.M. Willem den Tweede, Koning der Nederlanden, door de Stad Purmerende, langs een gedeelte der koemarkt, op den 6 Augustus, in den jare 1842 (gemaakt in 1848).
- Kanaalgezigt tusschen Buiksloot en Purmerend (ca. 1850).
- Wintergezigt langs de Beemster Beurs te Purmerende (1851).
- IJsvermaak op een Amsterdamse gracht.
Het is niet bekend of zij haar geknipte collages voor een opdrachtgever maakte.
Ieke Boosman