Stanswerk? Wellicht niet van Betje Wolff?

In de tweede nieuwsbrief van dit jaar vermeldden we enige gegevens over knip- en prikwerk gemaakt door Betje Wolff (1738-1804). Het vroege knipsel van de befaamde schrijfster bleek uit een afbeelding bekend, van de twee prikwerkjes kon alleen worden achterhaald dat ze op de Wolff/Deken tentoonstelling in 1954 waren tentoongesteld. Wolff/Deken-kenner dr. P. Buijnsters trof dit prikwerk bij onderzoek in 1977 en 1978 echter niet aan in het Gemeentearchief te Vlissingen, waar deze stukken zich zouden moeten bevinden. Wij besloten het opnieuw te proberen en namen in maart, dus ruim voor het verschijnen van de nieuwsbrief, schriftelijk contact op met het Vlissingse archief, maar er volgde lange tijd geen reactie. Nu is dat helaas in Nederland de laatste jaren niet meer ongebruikelijk, in ongeveer 25% van de verzoeken om informatie aan musea en archieven ontvingen wij geen enkel antwoord. Geen stimulans voor onderzoekswerk natuurlijk. Hoe dan ook, in juli troffen wij plotseling een brief uit Vlissingen aan in onze postbus. Bij het schrijven twee gekopieerde afbeeldingen van het bewuste prikwerk. Het bekijken van die afbeelding en leidde onmiddellijk tot een telefoontje met het Zeeuwse archief, want was hier geen vergissing gemaakt? Nee, zo werd verteld, het waren wel de gelijk afbeeldingen van Wolff’s prikwerk, maar men had zelf ook wel twijfels (die overigens in het bijgaande schrijven niet waren vermeld) of het eigenlijk echt om handgemaakt werk ging. Verdere gegevens (bv. over de precieze herkomst) waren er niet. Naar onze mening betreft het hier geen 18de eeuws prikwerk, maar 19de eeuws stanswerk, werk dat waarschijnlijk niets met de in Vlissingen geboren schrijfster te maken heeft. Hoe de twee stukken in het archief zijn gekomen en waarom de naam van Betje Wolff hieraan verbonden is geraakt is onbekend. Gezien de ervaringen van dr. Buijnsters en die van ons mag echter nog wel een vraag worden gesteld: was dit wel het “prikwerk” van Betje Wolff dat op de expositie in 1954 te zien is geweest? Misschien wordt dat ooit nog eens duidelijk.

Stanswerk? Wellicht niet van Betje Wolff?

Door Henk van Ark.
Dit artikel verscheen eerder in Nieuwsbrief 1992-4 van Stichting W. Tj. Lever.