Adriaan van Cattenburg, KoertenKoerier 13

In het stamboek van Koerten bevond zich een gedicht van Adriaan van Cattenburg, Remonstrants hoogleraar te Amsterdam. Het gedicht in twee gedeelten luidt:

“OP HET VOOR TREFFELYK/
PAPIERE SNYWERK/
Van Juffouw/
JOANNA KOERTEN/
Huisvrou van den Heere/
ADRIAAN BLOK”.

Nicolaas Verkoije maakte van hem een tekening die in de Testascatalogus voorkomt onder nummer 30 van het Konst-Boek, Letter A:
Het Portrait van Professor Cattenburg, staande met een Boek in de hand in zyn studeer Kaamer, met meerder bywerk, door den zelven “.

De verblijfplaats van deze tekening is niet bekend, wel kennen we een portret van Adriaan door Jakob Houbraken in diverse uitvoeringen, naar een tekening van Jan Wandelaar. De belangrijkste versie is een borststuk, met het hoofd frontaal, lichaam naar links met een allonge-pruik, in ovaal met heraldisch wapen. Gekleed in toga met rabatkraag.
Het heeft als signatuur J. Wandelaar ad vivum delin (linksonder) en rechtsonder: Jac. Houbraken sculp. Het portret is opgenomen in een ovaal, met daaronder een gedicht op schild door Georgius van Zonhoven.

Van Zonhoven, in 1700 Remonstrants predikant te Bleiswijk bij Leiden, maakte niet alleen gedichten, maar gaf ook enige boekpublicaties uit (1732 en 1744). Hij overleed in 1745.(1)
Voor het Stamboek maakte hij het gedicht “OP DE PAPIERE SNYKUNST/Van Juffrou/JOANNA KOERTEN,/Huisvrou van den Heere/ADRIAAN BLOK”, dat in de Lofdichtenuitgave van 1736 te vinden is tussen gedichten van andere Remonstrantse (hoog)leraren (Kaspar Brandt, Adriaan Van Cattenburg, Joannes de Goede en Johannes Brandt).

 

 

Adriaan Van Cattenburg (1664-1743)(2) is geboren in Rotterdam, studeerde aan het semenarie en werd in 1687 beroepen in Rotterdam. In 1712 werd hij benoemd tot hoogleraar aan het semenarie en in augustus van dat jaar vertrok hij naar Amsterdam. In 1731 werd hij voor enige tijd belast met het onderwijs in de letterkunde en wijsbegeerte. In 1737 neemt hij vanwege zijn hoge leeftijd ontslag. Hij overlijdt in 1743.
Zijn onderwijs werd zeer gewaardeerd, ook door doopsgezinde studenten. Voor de Remonstrantse Broederschap heeft hij veel gedaan. Hij voltooide de “Historie van het leven van Huig de Groot”, die door Caspar Brandt was begonnen (uitgaven in 1727 en 1732). Er is een geschilderd portret van hem bekend van P.v.d.Werff uit 1711 en een door een onbekende kunstenaar. En natuurlijk de prent van Houbraken naar Wandelaar.

Literatuur
NNBW, d16.
– Ene. A. Cossee, “Meer verschil dan overeenkomst (…)“.
– A.J.van der Aa, “Zonhoven”, Biografisch woordenboek der Nederlanden, dl 21 (1878)

Door Henk van Ark.
Dit artikel verscheen eerder in KoertenKoerier 13, najaar 2020.
Afbeeldingen wikipedia.