Onze Vader-knipsels, een rouwknipsel en een huwelijksknipsel, Knip-Pers 1996-4

afb. 1, J.W. Adels, Het ‘Onze Vader’, 18de eeuw, 26,5 x 23 cm, Het Coopmanshûs te Franeker

Afbeelding 1:
Van J.W. Adels is een papierknipsel bekend met het geknipte ‘Onze Vader’. Het is gesigneerd met “Schaarkunst door J.W. Adels” en het bevindt zich in het Coopmanshûs te Franeker.

afb. 2, J.W. Adels, Het ‘Onze Vader’, 18de eeuw, 32 x 25 cm, particulier bezit.

Afbeelding 2:
Uit particulier bezit is nu een tweede papierknipsel van J.W. Adels opgedoken. Ook dit is een ‘Onze Vader’, rechtsonder gesigneerd met “JW Adels”.

De tekst is gelijk aan het eerste knipsel, maar de manier waarop de letters geknipt zijn wijkt af. Ook de versieringen rond en tussen de letters zijn anders. In dit knipsel zijn meer symbolen verwerkt, zoals een Bijbel, een harp, een doornenkroon en een drinkbeker met gesel en lans. De symbolen voor het lijden van Christus. De vogels, de vlinders en de twee bazuinhoudende engelen zijn vanuit de achterkant iets opgewerkt en de contouren zijn door middel van het prikken van gaatjes aangegeven.

afb. 3, anoniem, Rouwknipsel, 1735, 20,5 x 29 cm, particulier bezit.

Afbeelding 3:
Het rouwknipsel heeft jaren gehangen in een kamer in het Weeshuis te Haarlem. Het komt uit het bezit van een familie De Cock In 1780 was ene De Cock weesmeester te Haarlem en heeft het werk waarschijnlijk aan het weeshuis geschonken. Of De Cock ook de maker is blijft een vraagteken. Het knipsel is geprikt en ingesneden om reliëf en versiering te krijgen. De tekst luidt:

“Een hart vol rou van Sonde
In Christus liefden bevonde
Dat kan wel zalig sterve
Ons levens kroon beerve”.

Onder de tekst zijn de initialen P D en C B geknipt. Het jaartal 1735 is met de pen geschreven.

afb. 4, anoniem, Huwelijksknipsel, ca. 1799, 23 x 35 cm, bruikleen Westfries Museum.

Afbeelding 4:
Van anonieme hand is het huwelijksknipsel, gedateerd 1799. Het werd gemaakt voor het echtpaar Pieter Leegwater en Neeltje Blom, die trouwden op 3 maart 1799.

Het knipsel bevat vele putti, waarvan één een toren draagt. Deze toren zou kunnen aangeven dat het echtpaar van Alkmaar kwam, want het wapen van Alkmaar heeft ook zo’n toren. Het figuurtje boven op de wereldbol met sterren, zwaard en vuur is mars, en wij nemen aan dat de molen met de boer en boerin onderin het knipsel het molenaars echtpaar Leegwater-Blom moet voorstellen. Het werk is met de hand ingekleurd.

Tonny Jurriaans