Van 22 februari t/m 9 mei 1993 werd in het Nederlands Museum van Knipkunst in Schoonhoven een tentoonstelling gehouden over papierknipsels en teksten van de Amsterdamse knipper Evert Root sr.. Evert Root (1896-1981) voorzag zijn kunststukjes uit papier vaak van onderschriften of rijmpjes en roerde dit dan ‘knip en dicht”.

De expositie in het knipkunstmuseum heeft daarop die titel gekregen. Op jeugdige leeftijd raakte Root al papierknipsels en ook het tekenen ging hem goed af. Het liefst had hij een opleiding in creatieve richting gevolgd. Maar dat was voor hem niet weggelegd, hij moest aan de slag op het schildersbedrijf van zijn vader. Zijn aanleg voor tekenwerk kon hij daar wel gebruiken bij het schilderen van reclame-opschriften op uithangborden en etalageruiten. Ook sneed hij sjablonen voor het aanbrengen van decoraties op muren en plafonds. Vanaf 1936 dreef Evert Root in de Korte Leidsedwarsstraat in Amsterdam het winkeltje “De Leidsche Toko” waar schoonmaakartikelen, borstelwaren, olie, schildersbenodigdheden en later ook zelfgemaakte souvenirs en papierknipsels werden verkocht.

Dat papierknippen ging voor de Amsterdamse volkskunstenaar een steeds belangrijkere plaats innemen, vooral na zijn pensionering heeft hij bijzonder veel werk vervaardigd. Evert Root maakte Vrij werk, maar ook veel knipsels in opdracht. Meestal knipte hij uit dubbelgevouwen silhouetpapier (“in dublo” noemde hij dat), zodat twee voorstellingen tegelijk konden worden gemaakt. Vrijwel al die voorstellingen werden eerst op het papier voorgetekend.

Root maakte knipsels over onderwerpen als huwelijk, geboorte, portretten, bijbelse voorstellingen, sprookjes, sterrenbeelden en landschappen. Meerdere malen bracht hij gebeurtenissen uit eigen leven of zijn directe omgeving in beeld. Zoals een ander een ingezonden brief zou schrijven, zo knipte Root figuren uit papier en schreef daarbij teksten om te protesteren tegen bepaalde ontwikkelingen of om zijn mening over het een of ander kenbaar te maken. Dat leidde dikwijls tot de nodige publicitaire aandacht en ook figureerde de opmerkelijke Amsterdamse knipper in enige kronkelverhalen van schrijver Carmiggelt.

Roots knipactiviteiten zorgden voor de vorming van een omvangrijk en direct herkenbaar oeuvre.
Het museum in Schoonhoven toonde daaruit een mooie keuze die is samengesteld uit knipsels, foto’s en documentatie uit de collectie van de stichting W.Tj.Lever en enige belangrijke particuliere bruiklenen.

Door Henk van Ark.
Dit artikel verscheen eerder in Nieuwsbrief 1993-1 van Stichting W. Tj. Lever.